Wonen

Alles over spaarlampen

Gloeilampen vallen onder het Europese verbod. Het is goed dat er nagedacht wordt over het energiegebruik, maar de warmte van het licht maakt juist een gloeilamp zo bijzonder. Dit is het begin van een nieuwe periode in de verlichtingswereld. Het is nog wel een chaotische periode en het is ook niet helemaal duidelijk hoe de verdere ontwikkelen zich zullen voltrekken.

(Vervangings)spaarlampen werden ontwikkeld om de klassieke gloeilampen in bestaande toestellen te vervangen. De kwaliteit is absoluut nog niet dezelfde qua licht en kleur als de gloeilamp. De nieuwe generatie spaarlampen zijn ultrazuinig én hebben ook een betere kleurweergave én een iets aangenamer kleurtemperatuur. Bovendien zijn ze in verschillende vormen en formaten beschikbaar. Maar ze hebben helaas nog steeds niet het (kleur)niveau van een gloeilamp.

Hoe zat het ook alweer?

Kleur bestaat bij gratie van licht. Als het donker is dan zie je niets en natuurlijk helemaal geen kleur. Maar er zit wel heel veel verschil in de kleur van licht. Dit noemen we ‘kleurtemperatuur’. Het heeft niets te maken met de warmte van de lichtbron, maar zegt iets over de lichtkleur. De waarden worden gemeten in graden Kelvin.

Waar komt het begrip ‘Kelvin’ vandaan?

Als een stuk zwart metaal wordt verwarmd tot 2300 graden Kelvin dan zal het oranje/geel gloeien. Bij 5000 graden Kelvin zal het meer ‘wit licht’ uitstralen en bij 10000 graden veranderen in blauw.

Terug naar de spaarlampen

Er zijn altijd een paar bekende vragen: Bijvoorbeeld de grootte van de lamp en de kleurtemperatuur.
De nieuwste spaarlampen zijn kleiner. Ze hebben het formaat van een gewone gloeilamp. Ook de lichtkwaliteit (uitgedrukt in Kelvin) is beter. Bij de eerste spaarlampen lag die kwaliteit op 6000 Kelvin (= koud licht). De nieuwste spaarlampen halen ongeveer 2700 Kelvin en geven dus behoorlijk warm licht, maar halen nog niet de specifieke warme kleur van de gloeilamp.

Kun je een spaarlamp dimmen?

Er zijn twee dimbare spaarlampen op de markt. Met het eerste type kun je in enkele stappen tussen optimale of meer verduisterde verlichting kiezen. Je maakt hierbij gewoon gebruik van een klikschakelaar. Bij het andere type spaarlampen kan traploos gedimd worden van 10% tot 100% zonder vertragingen. Wel is het zo dat in tegenstelling tot een gloeilamp het licht van een spaarlamp bij het dimmen niet warmer wordt….

Moet je voor een spaarlamp hetzelfde vermogen (Watt) kiezen als voor een gloeilamp?

Nee. Je moet het vermogen van de gloeilamp door vijf delen. Een spaarlamp van 15 watt geeft evenveel licht als een gloeilamp van 75 watt. Deze vuistregel gat niet helemaal op, aangezien spaarlampen kunnen verschillen, afhankelijk van het merk, de kwaliteit en de kleurtemperatuur.

Waarom springt een spaarlamp pas na 1 tot 2 seconden aan en duurt het even voordat de volledige sterkte is bereikt?

Spaarlampen werken niet met een gloeidraad, maar met gas dat opgewarmd moet worden. Hoe kouder de temperatuur (en vaak ook, hoe goedkoper de lamp), des te langer de opwarmtijd duurt. Dit is wel te voorkomen, met een (duurdere) spaarlamp met een zogenaamde snelstarter.

Sensor

Het is te overwegen in bepaalde ruimtes een sensor aan te brengen (bijvoorbeeld bij de voordeur of op een overloop). Informeer wel of de spaarlamp hiervoor geschikt is.

Milieu en spaarlampen

Een kapotte spaarlamp behoort tot het zogenaamde KCA. Klein Chemisch Afval mag niet in de grijze bak.

Informatie over spaarlampen

Fabrikanten gaan consumenten beter informeren over welke spaarlamp geschikt is om welke gloeilamp te vervangen. Naast het aantal Watt komt de Lumen (lichtopbrengst) van spaarlampen op de verpakking. Bij de aanschaf van een lamp heb je de keuze uit zuinige en minder zuinige typen. Wil je een energiezuinige keuze maken, let dan op de Lumen per Watt. Op de verpakking staat steeds vaker de lichtopbrengst in Lumen vermeld en het Wattage. Wanneer je het aantal Lumen deelt door het Wattage krijg je de lichtopbrengst per Watt. Hoe hoger dit getal, hoe zuiniger de lamp.

Wat betekent E14 en E27?

De aanduiding ‘E27’ betekent dat de fitting een diameter van 27 millimeter heeft, dat is in Nederland de gewone fitting. Voor schemerlampjes en spotjes is E 14 gebruikelijk. Dit noemen we in Nederland ‘de kleine fitting’.

Related Articles

Back to top button